cờ carô và những điều chưa biết

Bạn có biết chơi cờ ca-rô không? Nếu đặt một câu hỏi như vậy với một người Việt Nam bất kỳ, đặc biệt là với giới trẻ, câu trả lời sẽ là có. Đây là một trò chơi đối khác rất thông dụng trong giới học sinh, sinh viên, vì luật chơi rất đơn giản, dụng cụ chơi cũng vô cùng rẻ tiền: một tờ giấy kẻ carô và 2 cây bút.

Thế nhưng ít ai biết rằng cờ ca-rô có một lịch sử lâu đời, có cả một lý thuyết chặt chẽ, có Tạp chí chuyên đề, có những chương trình máy tính, có những giải vô địch quốc gia và quốc tế và có cả Liên đoàn ca-rô thế giới.

Cờ carô là một trò chơi rất thông dụng trên toàn thế giới dưới những cái tên khác nhau: cờ carô, gomoku, renju, nought and crosses, croix-zero, five-in-a-row, connect5, itsutsu-ishi, gobang, piskvorky, kolko i kyzyk …

Luật chơi cũng có đôi chỗ khác nhau, nhưng luật cơ bản là hai bên thay phiên nhau đi những nước đi (bằng các dấu X, O hoặc bằng các quân cờ đen, trắng), bên nào có đường 5 quân liền nhau trên một hàng, một cột hoặc một đường chéo là thắng.

Trong môn cờ carô, bên đi trước luôn có lợi thế rất lớn, thậm chí L.Victor Allis còn chứng minh được rằng trong cờ carô tự do, bên đi trước luôn luôn thắng. Chính vì vậy, người ta đưa ra một số luật bổ sung để hạn chế lợi thế của người đi trước (quân đen) và tăng cường khả năng phòng thủ của người đi sau.

Chẳng hạn, trong luật chơi cờ ca-rô của Việt Nam (thông tin này có trên wikipedia!), người nào đi được 5 quân nhưng đã bị chặn trước ở 2 đầu sẽ không thắng. Một số nơi thì không công nhận 6 quân liền nhau là thắng, một số nơi lại không công nhận bẫy 3 x 3 (tức là nước đi tạo thành 2 hàng 3 chưa có quân chặn của đối phương sẽ bị cấm) …

Trong các luật bổ sung như vậy thì luật renju (theo tên gọi của người Nhật) là phức tạp và chặt chẽ nhất, đồng thời cũng giúp cân bằng cơ hội của quân trắng (đi sau) với quân đen. Xin giải thích ngắn gọn các luật cơ bản như sau: Ván cờ được chơi trên bàn cờ 15 x 15 dòng kẻ. Hai bên sẽ thay phiên nhau đi những quân cờ vào giao điểm của các hàng ngang và cột dọc. Người đi trước (quân đen) sẽ đi quân đầu tiên vào tâm bàn cờ (giao của hàng 8, cột 8). Luật thắng thì cũng như cờ ca-rô, tuy nhiên bên đen phải chịu những hạn chế cơ bản sau: không được tạo thành một hàng 6 quân liên tiếp (overlines), không được tạo thành các bẫy 3x3 (double-threes) và 4x4 (double-fours) – nếu đi vào những nước như vậy coi như thua. Cuối cùng, có luật về nước đi thứ 5 và thứ 7: Ở những nước thứ 5 và thứ 7, quân đen phải đưa ra 2 phương án nước đi để quân trắng có quyền lựa chọn (Alternative moves 5th and 7th). Hai lựa chọn này phải không đối xứng nhau (vì nếu đối xứng thì coi như không có quyền chọn). Tất cả những luật này không những hạn chế ưu thế của quân đen mà còn đem đến cho quân trắng những cơ hội phải công. Ví dụ, quân trắng, bằng những nước đi của mình có thể buộc quân đen tạo thành 1 hàng 6 quân liên tiếp hay tạo thành bẫy 3x3. Có những ván đấu kết thúc ngay ở nước thứ 7 vì quân đen buộc phải đi 2 nước đối xứng.

Với những luật bổ sung như vậy, không như cờ carô tự do và các hình thức đơn giản khác, renju đã được công nhận như một môn thể thao thực thụ và được phát triển ở nhiều nước với các chuyên gia, nhà nghiên cứu, kỳ thủ và các hệ thống thi đấu chặt chẽ. Liên đoàn Renju Nhật Bản (Nihon Renju Sha) được thành lập vào năm 1966.

Ngày 8 tháng 8 năm 1988 Liên đoàn Renju thế giới (Renju International Federation – RFI) được thành lập tại Stockholm, Thuỵ Điển. Một năm sau, giải Vô địch thế giới về Renju được tổ chức tại Nhật Bản.

Các giải vô địch Renju thế giới những năm tiếp theo được tổ chức tại Moscow, Nga (1991), Arjeplog, Thuỵ Điển (1993), Talinn, Estonia (1995), Saint Petersburg, Nga (1997), Bắc Kinh, Trung Quốc (1999), Kyoto, Nhật Bản (2001), Vadstena, Thuỵ Điển (2003), Talinn, Estonia (2005). Giải vô địch renju thế giới tiếp theo sẽ được tổ chức trong năm nay tại Tyumen, Nga.

Chiếm ngôi quán quân ở giải Vô địch thế giới lần thứ nhất và lần thứ hai là Shigeru Nakamura (Nhật Bản), lần thứ ba là Ando Meritee (Estonia). Đương kim vô địch thế giới về renju hiện nay là Ando Meritee (Estonia).

Hiện nay Liên đoàn Renju thế giới có 10 thành viên chính thức là Nhật Bản, Nga, Thuỵ Điển (3 thành viên sáng lập), Armenia, Azerbaijan, Trung Quốc, Đài Loan, Estonia, Hàn Quốc, Uzebekistan. Các nước sau đây có những người đại diện, nhưng chưa phải là thành viên chính thức: Bạch Nga, Estonia, Áo, Bulgaria, Canada, Croatia, Đan Mạch, Phần Lan, Pháp, Đức, Israel, Ý, Mông cổ, Hà Lan, Na Uy, Ba Lan, Rumani, Slovakia, Ukraina, Mỹ.

Chủ tịch Liên đoàn Renju thế giới hiện nay là ông Peter Jonsson (Thuỵ Điển), các phó chủ tịch là các ông Norihoko Kawamura (Nhật Bản), Alexander Nosovsky (Nga). Tổng thư ký RIF là ông Pavel Salnikov (Nga) và thủ quỹ là ông Stefan Karlsson (Thuỵ Điển).

Ông Alexandr Nosovsky chính là một trong những người đã có công truyền bá renju (với các quy tắc chặt chẽ của nó) vào các nước Liên Xô cũ. Nhận thấy luật chơi renju còn quá phức tạp, khó nhớ và khó kiểm soát (cần phải có trọng tài với sự hiểu biết luật vững vàng), vào những năm thập niên 80 của thế kỷ 20, chính Nosovsky là người đã đưa luật chơi cho carô tự do (Five-in-a-row, hay Gomoku) và có hàng loạt bài viết trên tạp chí Khoa học và đời sống (Nauka I zizn) để truyền bá về cách chơi và luật của môn carô giản lược này. Cụ thể Nosovsky bỏ đi tất cả các hạn chế mà trong renju truyền thống áp đặt lên quân đen. Bù vào đó, ông đưa ra 1 luật duy nhất, đó là hạn chế khu vực nước đi thứ hai của quân đen (đi trước). Cụ thể, quân đầu tiên quân đen phải đi vào giữa bàn cờ. Nước đi thứ hai quân đen không được đi vào những vị trí thuộc hình vuông trung tâm (có tâm là tâm bàn cờ, cạnh 4 x 4).

Với luật giản lược này, Gomoku dễ dàng thâm nhập giới sinh viên học sinh Nga, các nước Liên Xô cũ và châu Âu hơn. Và trong 2 giải vô địch thế giới đầu tiên, bên cạnh Renju truyền thống, giải vô địch thế giới về Gomoku cũng đã được tổ chức song song. Tuy nhiên, do sau này người ta thấy những hạn chế trên của Nosovsky đưa ra vẫn không hạn chế được ưu thế của quân đen (điều này phản ánh qua kết quả các trận đấu – các trận đen thắng chiếm ưu thế tuyệt đối) nên RIF đã không tổ chức các giải Gomoku trong những năm tiếp theo. Vì thế Iuri Tarannikov (Nga), nhà vô địch Gomoku thế giới năm 1991 hiện vẫn là đương kim vô địch Gomoku cho đến thời điểm này. Dù vậy, các giải Gomoku mở rộng, giải tầm quốc gia và quốc tế vẫn được tổ chức đều đặn tại các nước thành viên RIF, đặc biệt là ở châu Âu.

Cuối cùng, chúng tôi xin giới thiệu hình ảnh bàn cờ và kịch bản của một ván đầu cờ carô trên bàn cờ chuẩn.

(Rất tiếc chưa insert được)

Bàn cờ có kích thước là 15x15. Các nước đi được đi vào giao điểm của hai đường thẳng. Quân đầu tiên phải được đi vào chính giữa bàn cờ. Ván cờ được ghi lại bằng các quân số ký hiệu thứ tự nước đi. Các quân đen có số thứ tự 1, 3, 5, 7 … các quân trắng có thứ tự tương ứng là 2, 4, 6, 8 …
P/S : kái nài Gà sưu tầm

viet dai the nhin vao chang thay ji doc ma mat cu nhin chu naj ra chu kia botay

anh đi khắm mắt đi :)

ui khiep wa suu tam o dau ra ma kinh vay

amem

em thề kái này em sưu tầm trên g00gle đấy

em chiu kho suu tam ge .chi kham phuc do .

ai zay caro voi ga zay di hihihiiiiiiiiii

hì
kô có gì làm
lang thang trên net thôi mà chị

gà mà dạy đánh cờ thì chỉ suốt ngày thua thôi
tìm nhầm ng rồi

cu the ma phat huy em ah .tot ma

Da so deu choi 5 truoc la wjn ,mjen la 5 a

5 hay 6 vs mình kũng thế
kô hỉu gì sất

em giong chi .hihi

gá 1 lứa mờ
kô giống hơi fí

K0 pjt dau la luat chjnh xac day

ec.laj kro may ong ba ni ham me kro woa!e cha bit j sa^t' :oops: :P

E tg chj tu vjet ma gjoj ge lun

moi nguoi mot so thix .ko ai gjong aj

dau faj dau?vi du nhu minh voj hoahong cung thich khoctham ne